Ein datganiad sefyllfa ar ddeallusrwydd artiffisial wedi'i ddiweddaru

Mae pedair adran yn y datganiad hwn: 

1. Y cyd-destun yr ydym yn ystyried AI/h3>

Cymwysterau Cymru yw rheoleiddiwr annibynnol cymwysterau nad ydynt yn raddau yng Nghymru.  Rydyn ni’n gweithio i gyflawni dau brif amcan: 

Mae ymddangosiad modelau AI cynhyrchiol yn hydref 2022, y mae mynediad iddynt wedi parhau i ehangu, wedi ysbrydoli diddordeb sylweddol yn eu rôl mewn dysgu a chymwysterau. Bu ystyriaeth hefyd a allai ffurfiau eraill o AI chwarae rhan yn y system gymwysterau. Mae galluoedd modelau AI yn parhau i dyfu, ac yn golygu y gellir eu defnyddio at wahanol ddibenion, megis cynhyrchu testun a delweddau mewn ymateb i feini prawf defnyddwyr, neu brosesu nifer uchel o ddata i lywio rhagfynegiadau a chyfieithiadau iaith.  

Er bod cymwysiadau AI yn eang, nid yw'r allbynnau a grëwyd gan fodelau AI bob amser yn ddibynadwy. Roedd white papur gwyn Llywodraeth y DU ar reoleiddio AI yn 2023 yn awgrymu y gellid diffinio modelau AI fel rhai sy'n gweithredu trwy gyfuniad o addasrwydd ac ymreolaeth gyda'r nodweddion hyn yn golygu y gall fod yn anodd esbonio, rhagweld neu reoli allbynnau system AI. Mae hyn yn golygu bod angen cymryd gofal cyn penderfynu a ddylid defnyddio modelau AI mewn cymwysterau ac asesiadau.  

Wrth i ni ystyried rôl AI mewn cymwysterau, byddwn yn ystyried sut mae hyn yn cefnogi’r gwaith o gyflawni ein prif nodau. Bydd gennym hefyd ddyletswydd i gynnal datblygu cynaliadwy o 1 Ebrill 2025, wrth i ni ddod yn gorff cyhoeddus sy'n ddarostyngedig i Ddeddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015. Ein nodau llesiant hyd at 2035, fydd i: 

Mae ymddangosiad modelau AI a'u datblygiadau parhaus yn dod â chyfleoedd a heriau i'r system gymwysterau. Rydyn ni’n gadarnhaol am y manteision posibl y gallai modelau AI eu cynnig, ac yn cydnabod y gallent chwarae rhan wrth gyflawni ein nodau llesiant. Rydyn ni hefyd yn gweld bod y modelau hyn yn cyflwyno heriau i'r ffordd y caiff dysgwyr eu hasesu'n deg, ac rydyn ni am sicrhau bod uniondeb cymwysterau yn cael ei ddiogelu.  

Wrth ystyried effaith argaeledd eang modelau AI, rydyn niwedi nodi pedwar maes eang sy'n cyflwyno cyfleoedd a heriau posibl: 

2. Cyflwyno ac asesu cymwysterau presennol

Rydyn ni wedi cymryd camau i ddeall sut y gallai argaeledd modelau AI effeithio ar ddarparu ac asesu cymwysterau presennol gan gyrff dyfarnu a darparwyr dysgu. Rydyn ni wedi cysylltu â Llywodraeth Cymru, ac rydyn ni’n cyfarfod yn rheolaidd ag arweinwyr AI o Ofqual yn Lloegr a CCEA Regulation yng Ngogledd Iwerddon. Mae hyn yn ein galluogi i rannu dysgu a datblygiadau sy'n berthnasol i gymwysterau a gynigir ar draws gwahanol ardaloedd yn y DU.  Rydyn ni hefyd yn cydweithio â chyd-reoleiddwyr cymwysterau ar ein gweithgaredd Datganiad Cydymffurfiaeth Blynyddol, gan ein galluogi i ddeall yn well sut mae cyrff dyfarnu yn rheoli risgiau posibl sy'n gysylltiedig â modelau AI.  

Rydyn ni wedi cefnogi gwaith y Cyd-gyngor Cymwysterau, sydd wedi datblygu a mireinio canllawiau ar gyfer athrawon ac aseswyr ar y defnydd priodol o AI mewn asesiadau di-arholiad. Yn wahanol i arholiadau, sydd fel arfer yn cael eu sefyll o dan amodau rheoledig iawn nad ydynt yn caniatáu defnyddio'r rhyngrwyd, mae asesiadau di-arholiad fel arfer yn cynnig mwy o hyblygrwydd. Mae hyn yn golygu y gallai fod angen cynllunio ac ystyried pellach er mwyn sicrhau tegwch asesiadau di-arholiad. Mae canllawiau’r Cyd-gyngor Cymwysterau yn cefnogi canolfannau i wneud hyn, gan gynnwys drwy gwmpasu: 

Rydyn ni wedi ymgysylltu â darparwyr dysgu, gan gynnwys trwy Weithgor AI Jisc Cymru, i ddatblygu ein dealltwriaeth o sut mae canolfannau a dysgwyr yn defnyddio AI mewn addysgu a dysgu. Rydyn ni hefyd wedi gweld enghreifftiau o'r polisïau AI a'r hyfforddiant y mae canolfannau yn eu datblygu a'u gweithredu, a chanllawiau defnyddiol ar gyfer dysgwyr ac ar gyfer staff mewn lleoliadau addysg bellach.  

Rydyn ni wedi comisiynu astudiaeth ymchwil, sy'n archwilio barn rhanddeiliaid ar y risgiau a'r cyfleoedd sy'n gysylltiedig ag AI a chymwysterau. Mae'r astudiaeth yn gofyn a oes angen cymwysterau newydd ar bwnc AI, ynghylch defnyddio AI mewn prosesau asesu, ac am faterion fel uniondeb academaidd. Yn ogystal, rydyn ni’n cynnal astudiaeth fewnol am oblygiadau defnyddio AI wrth gynnal asesiadau. 

Mae ein gwaith ymgysylltu â chyrff dyfarnu wedi nodi bod llawer yn rhoi ystyriaeth weithredol i sut y gellir defnyddio technolegau AI wrth ddarparu cymwysterau. Rydyn ni hefyd yn ymwybodol bod Ofqual wedi cyhoeddi eglurhad ar ddefnydd penodol o AI yn erbyn ei amodau, fel cadarnhau na fyddai defnyddio modelau AI fel unig farciwr o dystiolaeth asesu dysgwyr yn cydymffurfio oherwydd y posibilrwydd o anghywirdeb. Mae gan gyrff dyfarnu cydnabyddedig yng Nghymru ofyniad cyfreithiol i gydymffurfio â'n Amodau Cydnabod Safonol, ac rydyn ni o'r farn bod technolegau AI yn agwedd berthnasol ar gydymffurfio yn erbyn yr amodau hyn. Er ein bod yn annog cyrff dyfarnu i arloesi pan fo'n bosibl, mae ambell ddefnydd penodol o dechnolegau AI yn debygol o arwain at ddiffyg cydymffurfio â'n hamodau ar hyn o bryd, fel modelau AI yn cael eu defnyddio: 

3. Technoleg AI mewn cymwysterau yn y dyfodol

Rydyn ni’n ymgysylltu'n eang i ddeall cyfleoedd technoleg AI ar gyfer cymwysterau yn y dyfodol. Mae ein trafodaethau gyda darparwyr dysgu wedi dangos bod rhai dysgwyr ac ymarferwyr ar hyn o bryd yn defnyddio offer AI at amrywiaeth eang o ddibenion, megis at ddibenion hygyrchedd, cyfieithu a chreu syniadau newydd ar gyfer tasgau mewn gwersi. Mae canolfannau wedi dweud wrthym y gallai hyrwyddo dealltwriaeth eang o sut y gellir defnyddio offer AI yn briodol ac yn effeithiol ymhlith eu staff a'u dysgwyr ddod yn fwyfwy pwysig, oherwydd eu potensial i wella arferion dysgu a phroffesiynol.  

Mae ein trafodaethau gyda darparwyr dysgu hefyd wedi cynnwys ffyrdd y gallai cynnwys cymwysterau gynnwys technolegau AI perthnasol yn y dyfodol: 

Dimensiynau newydd i feysydd astudio presennol: Gall cymwysterau mewn cyfrifiadura, digidol, peirianneg a meysydd eraill sy'n dechnolegol iawn arwain at feysydd astudio ychwanegol, sy'n ymwneud ag AI, yn rhan o'u corpws yn y dyfodol, gan ddarparu ehangder pellach neu gyfleoedd ar gyfer arbenigedd.  

Disgyblaethau newydd sy'n ymwneud â rolau galwedigaethol newydd neu sy'n dod i'r amlwg: Mae llawer o gymwysterau, a gymerir yn aml gan ddysgwyr yn y gwaith, yn ymwneud â rolau galwedigaethol diffiniedig, sydd weithiau'n seiliedig ar safonau cenedlaethol cydnabyddedig. Mae'r cymwysterau hyn yn aml yn caniatáu i ddysgwyr ddangos eu cymhwysedd mewn rôl alwedigaethol benodol. Wrth i arferion AI ddatblygu a gwreiddio, gall cymwysterau ddod i'r amlwg, efallai mewn rolau sy'n ymwneud â dylunio, gweithredu a chynnal systemau a alluogir gan AI.  

Adlewyrchu arferion a ffyrdd o weithio wedi'u diweddaru: Gall defnyddio technolegau AI ddylanwadu a siapio arferion proffesiynol a disgyblu mewn ystod eang o bynciau a pharthau. Dros amser, gellir adlewyrchu'r rhain yng nghynnwys cymwysterau gan fod cyrff dyfarnu yn sicrhau eu bod yn parhau'n ddilys i ddysgwyr sy'n eu dilyn.  

Rydyn ni hefyd yn ymgysylltu â datblygwyr meddalwedd a sefydliadau datrysiadau digidol i ddeall yn well y ffyrdd y mae offer AI yn cael eu datblygu a'u treialu yng nghyd-destun asesu addysgol. Wrth wneud hynny, rydyn ni’n ystyried a allai ceisiadau o'r fath fod o fudd i ddysgwyr, ac a ellid eu cymhwyso mewn ffyrdd a fyddai'n rhagweladwy, yn ddibynadwy ac yn esboniadwy.